Ἡ παράδοσις τοῦ Ἐμμανουὴλ Παπᾶ ἀπὸ τοὺς Ἁγιωρεῖτες ἐζητήθη ἀπὸ τὸν Ἀβδοὺλ Ἀμποὺλ . Οἱ Ἁγιωρεῖτες ὄχι μόνον δὲν διαπραγματεύθηκαν καν τὴν παραδοσὴ τοῦ ἀντιθέτως τὸν κατεδίωξαν ἀμέσως οἱ ἴδιοι . Ἀκολουθεῖ τὸ ἔγγραφό της προδοσίας τῶν ἡγουμένων τῶν δεκαεννέα ὑπολοίπων μονῶν πρὸς τοὺς μοναχούς της μονῆς τοῦ Ἐσφιγμένου :

*Εἰς τὴν πανασιότητά σας , ἅγιοι Πατέρες  , τοῦ ἱεροῦ κοινοβίου Ἐσφιγμένου . Χθὲς ὁ ἐνδοξότατος ἠμῶν Χασεκὴ ἀγάς μας σᾶς ἔγραψε μουρασελὲν , διὰ νὰ πιάσετε ἐνέχειρον τὸν Ἄρχοντα  Παπὰν (τὸν Ἐμμανουὴλ Παπὰ) καὶ τοὺς λοιποὺς καθὼς καὶ ὁ ἴδιος σας ἔγραψε . Λοιπὸν σᾶς γράφομεν καὶ ἠμεῖς οἱ τῶν εἴκοσι ἱερῶν μοναστηρίων  Προϊστάμενοι , οἱ ἐν τὴ Ἱερὰ Συνάξει , νὰ κάμετε τὸ ἴδιον , ὁμοφώνως , δηλαδὴ νὰ μᾶς τοὺς φέρετε ἐνταύθα ἀναμφιβόλως καὶ τοὺς ζητοῦμεν ἀπὸ ἐσᾶς ἐφεύκτως . Καὶ ἰδοὺ ὅπου στέλλομεν ἐπίτηδες ἀνθρώπους , διὰ νὰ τοὺς πάρουν . Καὶ ὅσοι ἀκολουθοῦν τὸν Ἄρχοντα ἀπὸ τοὺς ἐντοπίους πατέρες νὰ τὸν ἀφήσουν καὶ νὰ ἐπιστρέψουν εἰς τὰ κελιά τους . Εἰδὲ καὶ φανοῦν παρήκοσι , θέλουν ὑποπέσει εἰς ὀργὴν μεγάλη καὶ θέλουν χάσει καὶ τὰ σπίτια τῶν . Ὁμοίως καὶ ὅσοι ἄλλοι πιασθοῦν ἔχουν νὰ παιδεύωνται . Ταῦτα πρὸς εἴδησίν σας καὶ ἐμμένομεν . 1821 - 18 Νοεμβρίου , Ἅπαντες οἱ ἐν τὴ Κοινὴ Συντάξει τῶν δεκαεννέα ἱερῶν μαναστηρίων τοῦ Ἅγιου Ὅρους Προϊστάμενοι* . 

Ἐφόσον δὲν ὑπῆρχαν στὸ Ἅγιο Ὅρος Τοῦρκοι , οἱ Ἁγιορεῖτες μποροῦσαν νὰ φυγαδεύσουν τὸν Ε. Παπὰ . Προτίμησαν ὅμως νὰ τὸν παραδώσουν . Τὸ μόνον ποὺ διαπραγματεύθηκαν οἱ Ἁγιορεῖτες ἦταν τὰ χρήματα .

Ο  Ἐμμανουὴλ Παπὰς καταδιωκόμενος ἀπὸ τοὺς Τούρκους καὶ τοὺς Ἁγιορεῖτες καλογήρους κατόρθωσε νὰ ἐπιβιβασθεῖ μὲ λίγους πιστοὺς συντρόφους του στὸ πλοῖο τοῦ Χ. Βισβίζη γιὰ τὴν Ὕδρα .

Κατὰ τὴν διαδρομὴ ἐξαντλημένος ἀπὸ τὶς κακουχίες καὶ τὶς συγκινήσεις τῆς τραγικῆς του περιπέτειας πέθανε στὸ πλοῖο ἀπὸ καρδιακὴ προσβολὴ .

Τὸ σῶμα τοῦ κηδεύθηκε στὴν Ὕδρα μὲ τιμὲς *ΗΡΩΟΣ* !

Τὸ μόνον ποὺ διαπραγματεύθηκαν οἱ ἁγιορεῖτες ἦταν τὸ χρηματικὸ ποσὸν τῶν δυόμιση ἑκατομμυρίων γρωσίων , γιὰ τὸ ὁποῖο ζήτησαν σαράντα ἡμέρες χρονικὸ διάστημα γιὰ τὴν παράδοση τελικὰ στοὺς Τούρκους αὐτοῦ του ποσοῦ .

Ὁ ρόλος ἑνὸς ἀνώτερου κληρικοῦ - τοῦ μητροπολίτη Ἰωαννίνων Ἰερόθεου - κατὰ τὴν περίοδο τοῦ ἡρωικοῦ ἀγώνα τῶν Σουλιωτῶν ἐναντίων του τυράννου τῶν Ἰωαννίνων Ἀλῆ Πασᾶ , ἀποκαλύπτεται στὸ βιβλίο τοῦ Χριστόφορου Περραιβοῦ *Ἱστορία τοῦ Σουλίου καὶ Πάργας* ἔκδ. 1857 . Ὁ Περραιβὸς , ὁ ὁποῖος ἔπαιξε σημαντικὸ ρόλο κατὰ τὴν ἐν΄λόγω περίοδο , καταγράφει ντοκουμέντα - ἐπιστολὲς τοῦ μητροπολίτη Ἰωαννίνων Ἰερόθεου στὶς ὁποῖες καταφαίνεται ὅτι δροῦσε ὡς ἐκτελεστικὸ ὄργανο καὶ συνεργάτης τοῦ Τούρκου σατράπη , παρακινώντας μὲ ἀπειλὲς τοὺς Παργινοὺς (ποὺ ἦταν τὸ βασικὸ στήριγμα τῶν Σουλιωτῶν εἰς τὸν τομέα τοῦ ἀνεφοδιασμοῦ τοὺς μέσω τοῦ λιμανιοῦ τῆς Πάργας) νὰ στραφοῦν ἐναντίων τῶν *κακούργων (Σουλιωτῶν) φιρμανλήδων* ἐχθρῶν του Ἀλῆ Πασᾶ καὶ τοῦ *κραταιοτάτου Σουλτάνου* , ἀλλιῶς * ὁ θεὸς μέλλει νὰ τοὺς παιδεύση γιὰ τὴν παρακοὴν τῶν* .

Ὁ μητροπολίτης Ἰερόθεος ἀπειλητικά τους ὑπενθυμίζει καὶ τὸ πάθημα τοῦ Ρήγα Φεραίου , ὁ ὁποῖος πρὶν τρία χρόνια (1798) εἶχε ἀφορισθεῖ ἀπὸ τὸ Πατριαρχεῖο καὶ στραγγαλισθεῖ στὸ Βελιγράδι .

 Οι Παργινοὶ (τὸ ποίμνιο) τοῦ Ἰερόθεου ἀπέρριψε μὲ σαρκαστικὲς καὶ εἰρωνικὲς ἀπαντήσεις τὶς *πατρικὲς νουθεσίες* τοῦ προδότη *ποιμένος* τοῦ , ἀλλὰ καὶ ὁ ὑφιστάμενος τοῦ ὁ ἐπίσκοπος Πάργας δὲν συμμορφώθηκε πρὸς τὶς ἐντολὲς τοῦ μητροπολίτη , μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἐξοντωθοῦν συγγενικά του πρόσωπα .

Γράφει ὁ Ἰερόθεος μητροπολίτης στὸν Χρύσανθο ἐπίσκοπο Παραμυθιᾶς , Σουλίου καὶ Πάργας (ἕνας ἐξαίρετος Ἕλληνας) :

*Θεοφελέστατε Ἐπίσκοπε Παραμυθιᾶς , ἐν ἁγίω πνεύματι ἀγαπητὲ ἀδελφὲ καὶ συλλειτουργὲ κὺρ Χρύσανθε , χάρις εἰη σοὶ τὴ Θεοφιλία καὶ εἰρήνη παρὰ Θεοῦ .

.....Φαίνεται οἱ ἐπαρχιῶται σοὶ οἱ Παργινοὶ πὼς ἔχασαν τὸν νοῦ τους καὶ δὲν ἠξεύρουν τί κάμουν , ὅθεν ἰδοὺ ὁπού τοὺς γράφω διὰ νὰ ἀπέχουν ἀπὸ τοὺς Σουλιώτας καὶ νὰ μὴ τοὺς βοηθοῦν καὶ μὲ ἀνθρώπους καὶ μὲ βαρούτια καὶ μὲ Ἰαϊρέδες , νὰ τοὺς συμβουλεύσης καὶ ἡ θεοφιλία σου , καθὼς γράφω διατὶ ὕστερον ὅ,τι ἀκολουθήση ἂς ὄψονταί , μου κακοφαίνεται ὅμως , ὅπου κοντὰ εἰς αὐτοὺς κακοπαθαίνεις ὕστερον καὶ ἡ θεοφιλία σου .....Ἡ δὲ τοῦ Θεοῦ χάρις εἰὴ μετά σου .

1801 Ἰουλίου 5 Ἰωάννινα

                                                                          Ο Ἰωαννίνων Ἰερόθεος

                                                                          καὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφός* .

...Εὐγενεῖς προεστῶντες καὶ λοιποὶ κάτοικοι τῆς Πάργας σᾶς εὔχομαι καὶ σᾶς εὐλογῶ πατρικῶς ...Ἕνας καλὸς καὶ ἄγρυπνος ποιμὴν , χρεωστεῖ νὰ προφυλάττη πάντοτε τὰ πρόβατά του ἀπὸ κρημνοὺς , βράχους καὶ - ἄγρια θηρία καὶ τότε τὰ κερδίζει καὶ τὰ χαίρεται καὶ ἐγὼ λοιπὸν ὡς καλὸς ποιμὴν τῶν λογικῶν μου προβάτων , χρεωστῶ νὰ προφυλλάτω αὐτὰ (τὰ πρόβατά μου)ἀπὸ πάσαν βλάβην καὶ ἀπώλειαν ....νὰ τραβήξετε χέρι ἀπὸ τοὺς Σουλιώτας , νὰ μὴν τοὺς δίδετε καμίαν βοήθειαν , οὔτε εἰς τὸν τόπον σας νὰ τοὺς δέχησθε ἐπειδὴ εἶναι κακοῦργοι καὶ φερμανλίδες ἀπὸ τὸ δεβλέτι καὶ ὅποιος δέχεται τοιούτους κακούργους πίπτει κι αὐτὸς εἰς τὴν ἰδίαν ὀργὴν τοῦ ὑψηλοῦ δεβλετίου καὶ εἰς τὸ τέλος ἀφανίζεται ἀπὸ τὸ πρόσωπον τῆς γὴς καὶ τέλος .....δὲν ἐδώκατε ποτὲ ἀκρόασιν καὶ κλίσιν εἰς τὰς πατρικᾶς καὶ σωτηριώδεις διὰ τὴν πατρίδα σᾶς νουθεσίας μου, ἀκοῦτε καὶ ἀκολουθᾶτε , ὡς μανθάνω , τὰς συμβουλᾶς τοῦ Περραίου , ὁ ὁποῖος σᾶς ἀπατᾶ , δὲν ἠξεύρετε ὅτι αὐτὸς μὲ κάποιον Ρήγαν Θεσσαλὸν (τὸν Ρήγα Φερραῖο ἐννοεῖ) καὶ ἄλλους μερικοὺς παρόμοιους λογιώτατους συνεννοημένοι μὲ τοὺς Φραντζέζους ἐσκόπευον νὰ κάμνουν ἐπανάστασιν κατὰ τοῦ κραταιότατου Σουλτάνου; Ἂλλ΄ὁ μεγαλοδύναμος θεὸς τοὺς ἐπαίδευσε , κατὰ τὰς πράξεις τῶν μὲ τὸν θάνατον , oποὺ τοὺς ἔπρεπε , ....ἂν θέλητε τὴν σωτήριον καὶ εὐτυχίαν σᾶς , τραβᾶτε χέρι , ὡς προεῖπα ἀπὸ τὴν φιλίαν τῶν Σουλιωτῶν καὶ συμβουλᾶς τοῦ Περραιβοῦ καὶ ζητήσατε τὸ γρηγορότερον τὴν χάριν καὶ σκέπην τοῦ ὑψηλότατου Βεζύρη (Ἀλῆ Πασσᾶ) , τὴν ὁποίαν ἐλπίζω νὰ τὴν λάβετε ἐπειδὴ ὅταν ἰδῶ τὴν μετάνοιά σας , θέλει προσπέσω εἰς τὰ γόνατά του νὰ τὸν παρακαλέσω νὰ συγχωρήση τὰ ἀπερασμένα σφάλματά σας,....ἐὰν ὅμως μείνητε ἀμετανόητοι , ...τότε ὁ θεὸς μέλλει νὰ σᾶς παιδεύσεη γιὰ τὴν παρακοή σας καὶ τὸ κρίμα τῶν φαμελιῶν σᾶς ἂς ἦνε εἰς  τὸν λαιμό σας καὶ εἰς τοῦτον καὶ εἰς τὸν ἄλλον κόσμον....* .

Ἰωάννινα 1801 Ἰουλίου 5            

                                                                      Ιεροθέος Μητροπολίτης  Ἰωαννίνων

                                                                      καὶ ἐν Χριστῷ εὐχέτης*

Ἀπάντησις

*Παναριώτατε μητροπολίτα οἰκῶς προσκυνοῦμεν . Τὴν σεβαστὴν ἐπιστολὴ σᾶς ἐλάβομεν , ἠθέλαμεν βέβαια παραδεχθῆ τὰς συμβουλᾶς σᾶς , ἐὰν αὐταὶ ἤσαν σύμφωνοι μὲ τὰς περιστάσεις καὶ συμφέροντα τῆς πατρίδας μας . Ὀρθὴ τῷ ὄντι καὶ καταλλῆος ἡ παραβολὴ τπὺ ποιμένος..... , ἂλλ΄ὅταν ὁ ποιμὴν πάσχη κατὰ δυστυχίαν ἀπὸ ὀφθαλμίαν καὶ βραδυποδίαν , πὼς δύνα ταὶ τότε , πανιερώτατε , νὰ προφυλάξη τὰ πρόβατά του....; μᾶς συμβουλεύετε νὰ μὴ δεχόμεθα οὔτε βοηθῶμεν τοὺς Σουλιώτας κακούργους ....διὸ τοὺς δεχόμεθα εἰς τὴν πατρίδα μας ὄχι ὡς κακούργους καὶ φερμανλίδας , ἂλλ΄ὡς ὑπέρμαχους τῆς πατρίδας τῶν ,....βεβαιωθῆτε , ὅτι καὶ ἠμει΄΄ς πάντες γνωρίζομεν τῆς πατρίδος τὰ συμφέροντα καὶ ὁ Περραιβὸς τὰ αὐτὰ αἰσθήματα τρέφει , ὅθεν οὒτ΄αὐτὸς ἠμᾶς ἀπατᾶ , οὔτε ἠμεῖς πὰρ΄αὐτοῦ πλανώμεθα....* .

1801 Ἰουλίου 10

                                                                    Τῆς ὑμετέρας πανεριότητος

                                                                    τέκνα ἐν Χριστῷ εὐπειθῆ

                                                                    οἱ προεστῶτες καὶ ἅπας ὁ λαὸς τῆς Πάργας* .

Εἰς ὅλα αὐτᾶς τὰς ἐγγράφους καὶ διαφόρους ἄλλας προφορικᾶς παρακινήσεις τοῦ μητροπολίτη Ἰερόθεου δὲν ἔδωσε τὴν παραμικρὴν ἀκρόαση ὁ ἐπίσκοπος Χρύσανθος , ἐξ΄ἐναντίας , τους μὲν Σουλιώτας καὶ Παργίους ἀδιακόπως ἐνεθάρρυνε , πρὸς δὲ τὸν μητροπολίτη Ἰερόθεο ἀπεκρίνετο ὅτι δὲν εἰσακούεται....

Ὁ Ἀλὴ Πασὰς ἔριξε εἰς φυλακὴν τοὺς συγγενεῖς του ἐπισκόπου τὴν μητέρα τοῦ , τοὺς δύο ἀδελφούς του καὶ δύο ἀδελφές του καὶ τοὺς συζύγους αὐτῶν . Ἡ μητέρα του καὶ ἕνας ἀπὸ τοὺς ἀδελφοῦ του μετὰ πέντε μηνῶν βασανιστηρίων μὴν ὑποφέροντες τὰ τρομερὰ κολαστήρια πέθαναν .

Οἱ ἄλλοι μετὰ ἑνὸς ἔτους φυλάκιση διὰ μεσιτειῶν καὶ χρημάτων ἀφέσησαν .

Τὰ κείμενα τοῦ Περραιβοῦ ἀποσιωπήθηκαν ἀπὸ τοὺς περισσότερους ἱστορικούς του Ρωμαϊκοῦ γιὰ νὰ μὴ θιγεῖ ὁ μύθος ὅτι ἡ ἀναγέννηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἔγινε δῆθεν *γιὰ τοῦ Χριστοῦ τὴν πίστη τὴν ἁγία* καὶ νὰ ἑδραιωθεῖ τὸ χαλκευμένο ἰδεολόγημα τοῦ *Ἑλληνοχριστιανισμοῦ* - ἡ ἐπίσημη ἰδεολογία τοῦ κράτους σήμερα . (Χριστόφορος Περραιβός  *Ἱστορία τοῦ Σουλίου καὶ Πάργας* τόμος Ἅ΄, ἐν  Ἀθήναις 1857) . Βιβλιοθήκη Ἱστορικῶν Μελετῶν 230 τύποις Φ.Καραμπίην καὶ Κ.Βάφα .

Τὸ δὲ περὶ Ἁγίας Λαύρας Παλαιῶν Πατρὼν Γερμανοῦ καὶ περὶ ἀνυψώσεως Λαβάρου στὸ Σπήλαιο , εἶναι ἀπολύτως ψευδῆ , ἒφ΄ὅσον ὁ Γερμανὸς ἦταν μετωπικὰ ἀντίθετος πρὸς τὴν ἔκρηξη τῆς Ἐπαναστάσεως καὶ πρὸς τοὺς ἀγωνιστὲς .

Ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ τῆς ἐνθρονίσεώς του ὁ Ἀρχιεπίσκοπος  Γερμανὸς προσήγγισε τὸ κύκλωμα τοῦ Βελὴ Πασὰ , ὁ ὁποῖος ἐν  συνέχεια τὸν ἀναβιβάζει τὸν Γερμανὸ σὲ *πρωτόθρονο* Ἀρχιεπίσκοπο .

Ὁ Γερμανὸς χαρακτηριζόταν ἀπὸ τὴν ἄμετρη φιλοδοξία τοῦ , τὴν φιλοτουρκικὴ συμπεριφορά του καὶ συχνὰ ἀναφερόταν στὸν Καλινίκιο ἀφορισμὸ ἐναντίων τῶν ἐπαναστατῶν ὡς *κείμενο καθοδηγητικό της πορείας τοῦ Ἑλληνο - ὀρθόδοξου λαοῦ μας* . Ὅμως αὐτὴ ἡ ἀφοριστικὴ ἐγκύκλιος κατὰ τῶν ἐπαναστατῶν ἤθελε τοὺς Ἕλληνες ὑπόδουλους αἰωνίως τῶν Τούρκων .

Λανθασμένα δοξάζουμε στὶς ἐθνικές μας ἐπετείους Πατριάρχες ὡς *ἐθνομάρτυρες* καὶ καλόγηρους ὡς *δασκάλους τῆς Ἑλληνικῆς Παιδείας* αὐτοὺς ποὺ ἔκαναν ὅτι περνοῦσε ἀπὸ τὸ χέρι τους γιὰ νὰ παραμείνει ἡ Πατρίδα σκλαβωμένη , αὐτοὶ ποὺ βάση σχεδίου διωγμῶν , ἀφορισμῶν καὶ προδοσίας προσπάθησαν νὰ ἐμποδίσουν τοὺς ραγιάδες (Ρωμιοὺς = Ρωμαίους ὑπηκόους τῶν Τούρκων) νὰ ξαναγίνουν ἐλεύθεροι , μορφωμένοι καὶ πάλι Ἕλληνες .

Οἱ τιμὲς καὶ ἡ δόξα στὶς ἐθνικές μας ἐπετείους ἀνήκουν σὲ ὅσους πρῶτοι μίλησαν γιὰ τὴν ἐλευθερία . Σὲ ἐκείνους  ποὺ ἔχτισαν σχολεῖα καὶ δίδαξαν τὸ ὑπόδουλο γένος *Ἑλληνικὴ Παιδεία* . Οἱ τιμὲς καὶ ἡ δόξα στὶς ἐθνικές μας ἐπετείους ἀνήκουν στοὺς ἀρχαιολάτρες διαφωτιστὲς , αὐτοὺς τοὺς ξενιτεμένους Ἕλληνες  καὶ σὲ ὅλους ὅσους πολέμησαν γιὰ τὴν ἀνεξαρτησία , αὐτοὺς τοὺς ἥρωες τοῦ λαοῦ , ποὺ τὸ ὅραμά τους γιὰ μία Ἀναγεννημένη Ἑλλάδα προδόθηκε ἀπὸ τὸ Ρωμαϊκὸ κρατίδιο καὶ τὴν ὀρθόδοξο Ἐκκλησία , ἕνα ὅραμα ποὺ ἀκόμα κρατεῖται ὅμηρος μέχρι σήμερα .

Καταστροφὴ τῆς Ἑλληνικῆς Γραμματείας , ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία .

Ὁλικὴ πτώση τῆς Ἑλληνικῆς Παιδείας κατὰ τὰ χρόνια της Τουρκοκρατίας .

*Τὸ ξεπούλημα τῶν ἀρχαίων βιβλίων ἀπὸ τοὺς καλογήρους* .

Κατὰ τὴν ἐποχὴ τῆς Τουρκοκρατίας , ὅταν τὸ ὑπόδουλο ἑλληνικὸ ἔθνος ἐξαθλιωμένο , ταπεινωμένο καὶ ἀδύναμο ἀπὸ τὴ χιλιόχρονη *Βυζαντινὴ* κατοχὴ ἔσκυβε τὸν τράχηλο στὸν νέο ζυγὸ τοῦ (τοὺς Τούρκους) οἱ κληρικοὶ σὲ ρόλο εἰσπρακτόρων γιὰ λογαριασμὸ τῶν Ὀθωμανῶν , κατοικοῦσαν σὲ μέγαρα καὶ ἀπολάμβαναν ἀμύθητο πλοῦτο . Ἀναφέρει ὁ περιηγητής  Lr. Clair στὸ ἔργο τοῦ (*Lord Elgin and the Marbles* σέλ. 65) : *Τὸ παλάτι ποὺ ἔμενε ὁ πατριάρχης στὴν Κωνσταντινούπολη ἐμοίαζε στὴν πολυτέλεια καὶ τὴν χλιδὴ μὲ τὶς χίλιες καὶ μία ἀραβικὲς νύχτες* . Οἱ περιγραφὲς τῶν Εὐρωπαίων περιηγητῶν ποὺ ἔρχονταν στὴν πάλαι ποτὲ Ἑλλάδα γιὰ νὰ γνωρίσουν τοὺς θαυμαστοὺς Ἕλληνες τοῦ παρελθόντος , ἔμεναν ἄναυδοι ἀπὸ τὸν ξεπεσμὸ τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ , ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν σήψη τῶν κληρικῶν .

Οἱ ξένοι περιηγητὲς κατὰ τὰ χρόνια της Τουρκοκρατίας ἤσαν εἴτε φιλέλληνες περιηγητὲς ποὺ σκοπὸ εἶχαν νὰ ἐξερευνήσουν τὸν ἀρχαῖο Ἑλληνικὸ χῶρο καὶ νὰ καταγράψουν τὰ συμβάντα τῆς ἐποχῆς ἢ ἤσαν ἀρχαιοκάπηλοι ποὺ σκοπὸς τοὺς ἦταν ἡ λαθροθηρία ἀρχαιοτήτων .

Τὰ γραπτὰ αὐτῶν τῶν ξένων περιηγητῶν φανερώνουν τὴν πραγματικὴ ἱστορία τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ποὺ διαφέρει ἀπόλυτα ἀπὸ τὶς ἱστορίες τοῦ Παπαρρηγόπουλου καὶ ἄλλων ἀναβιωτῶν ἱστορικῶν της Ρωμιοσύνης ἐκείνης δηλαδὴ τῆς ψεύτικης ἱστορίας ποὺ διδάσκεται γιὰ ἐνάμιση αἰώνα στὰ χριστιανορωμαϊκὰ σχολεῖα στὴν πατρίδα καὶ ἔξω .

Οἱ ξένοι περιηγητὲς ἀρχαιοκάπηλοι εἶχαν ὀργανώσει μὲ τὴν ἀγαστὴ συνεργασία τῶν κληρικῶν συστηματικὴ λαφυραγώγηση καὶ λεηλασία τῶν ἀρχαιολογικῶν χώρων καθὼς καὶ ἀγορὲς χειρογράφων καὶ παπύρων ἀπὸ τὰ μοναστήρια .

Ἂς δοῦμε τὸν ρόλο - κλειδὶ ποὺ ἔπαιξε ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Γρηγόριος στὴν κλοπὴ καὶ μεταφορὰ τῶν μαρμάρων τοῦ Παρθενῶνος (τὰ *Ἐλγίνεια* μάρμαρα) στὴν Ἀγγλία .

Τὸ *ἀλισβερίσι* τοῦ ἀρχιεπισκόπου ξεκίνησε μς τὴν πώληση στὸν λόρδο Ἔλγιν τοῦ μεγαλοπρεποῦς μαρμάρινου θρόνου *γυμνασιάρχου* ποὺ ἔφερε τὶς μορφὲς τοῦ Ἁρμοδίου καὶ τοῦ Ἀριστογείτονος νὰ θανατώνουν μία λέαινα μὲ μαχαίρια καὶ βρισκόταν στὴν ἀρχιεπισκοπὴν . Τὸ μνημεῖο κοσμεῖ σήμερα τὸ μουσεῖο τῆς Σκωτίας .

Οἱ ἄνθρωποι τοῦ Ἔλγιν μὲ τὴν ἀνοχὴ τῶν Τούρκων καὶ τὴν βοήθεια τῶν κληρικῶν ἀπέσπασαν ἑκατοντάδες σπάνια βιβλία καὶ χειρόγραφα .

Ἄλλα μὲν ἔκλεψαν , ἄλλα ἀγόρασαν ἀνοιχτὰ καὶ ἄλλα πῆραν μὲ δωροδοκίες καὶ λαθραῖες ἐνέργειες , ἐκμεταλλευόμενοι ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀπληστία καὶ τὴν ἀγραμματοσύνη τῶν μοναχῶν τὴν ἀμάθεια καὶ τὸ μίσος τῆς μεγάλης πλειονότητας τῶν ρασοφόρων κατὰ τοῦ Ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ . Ἡ συλλογὴ τῶν μαρμάρων ποὺ ἔκλεψε ὁ Ἔλγιν ἔγινε δυνατὴ (2.500 κομμάτια περίπου) μὲ τὴν συμφωνία τοῦ ἴδιου του ἀρχιεπισκόπου Γρηγορίου . Αὐτὸ δὲ διατυμπάνιζε τὰ ὑπόλοιπα χρόνια της ζωῆς του ὡς στοιχεῖο τῆς ἀθωότητά του , ὁ Ἔλγιν .

Γράφει ὁ Ἄγγλος ἀββὰς Philip Hunt *An Account of the Monastic Institution and the Librariew of the Holy Mountain (Ἅγιο Ὅρος)* , σὲλ 198) στὸ λόρδο Ἔλγιν .

*Οἱ κάτοικοι συναγωνίζονται , ποιὸς θὰ πρωτοικανοποιήσει τὶς ἐπιθυμίες σᾶς , ὁ βοεβόδας (στρ. διοικητὴς ἐπαρχίας)  , ἰδίως ὁ μητροπολίτης καὶ ὁ ὑποπρόξενος τῆς Ἀγγλίας Λογοθέτης . Οἱ τρεῖς δηλαδὴ  ποὺ ἐξουσιάζουν τὸν τόπο* .

Ἀναφέρει ὁ περιηγητὴς Στ. Κλαὶρ σὲ ἐπιστολή του στὸν ἐπίσκοπο Λίνκολν τῆς Ἀγγλίας γιὰ τὸ ξεπούλημα τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν χειρογράφων ἀπὸ τοὺς ὀρθόδοξους κληρικούς : *Ὅλες οἱ ἀπευθείας προσφορὲς γιὰ τὴν ἀγορὰ χειρογράφων πρέπει νὰ ἀποκλείονται διότι ὡς τέτοιες ἀπορρίπτονται ἀπὸ τὶς κοινότητες τῶν μοναχῶν . Εἶναι εὔκολο ὅμως νὰ ἀποκτηθεῖ ἡ κυριότητα παλαιῶν βιβλίων καὶ συγγραμμάτων , ἂν οἱ διαπραγματεύσεις γίνουν μὲ μυστικότητα καὶ σοβαρότητα . Οἱ διαπραγματεύσεις μποροῦν γιὰ παράδειγμα νὰ γίνουν μέσα στὰ πλαίσια ἀνταλλαγῆς δώρων καὶ σὰν δωρεὰν πρὸς τὴν Παναγία . Οἱ ὑποδείξεις αὐτὲς εἶναι ἐφαρμόσιμες στὶς πλεῖστες τῶν περιπτώσεων ἀπὸ ἕναν ταξιδιώτη ποὺ ἀναζητεῖ ἀρχαία ἑλληνικὰ χειρόγραφα . Σὲ ἀρκετὲς ὅμως κοινότητες σὲ τούτη τὴ χώρα , τόσο ἄσχημα βυθισμένες στὴν ἀμάθεια καὶ στὴν βαρβαρότητα συμβαίνει νὰ ἐπιτρέπουν σὲ ἕνα ταξιδιώτη νὰ βάζει στὴν τσέπη τοῦ ἕνα τετραβάγγελο ἢ ἕνα πανάρχαιο χειρόγραφο μὲ τὴν ἴδια σχεδὸν ἀδιαφορία  σὰν νὰ ἐπρόκειτο γιὰ ἕνα μάτσο ἄχρηστου χαρτιοῦ* . (Στ. Κλαὶρ *Lord Elgin and the Marbles* σέλ. 224) .

Γιὰ τὴν χλιδὴ καὶ τὸν πλουτισμὸ τῶν κληρικῶν γράφει ὁ Βρετανὸς περιηγητὴς Γουίλυ Τζὲλ , ἀρχαιολόγος καὶ τοπογράφος τὸ ἐπάγγελμα , στὴν εἰσαγωγὴ τοῦ ἔργου τοῦ *The Itinerary of Greece* , λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν ἐπανάσταση τοῦ 1821 : *Σήμερα ὁ Ἑλληνικὸς λαὸς δουλεύει γιὰ τρεῖς μεγάλες μάστιγες , τοὺς παπάδες  , τοὺς κοτζαμπάσηδες καὶ τοὺς Τούρκους* .

Τὴν ἴδια ἐποχὴ ὁ Πὼλ Ρίσαρ πρόξενος τῆς Ἀγγλίας στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ συγγραφέας *Τῆς ἱστορίας τῆς Ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας* ἀναφέρει στὴν εἰσαγωγή του : *Εἶναι νὰ κλαίει κανεὶς βλέποντας αὐτὸν τὸν ἄλλοτε ἔνδοξο λαὸ (τοὺς Ἕλληνες) νὰ στενάζει κάτω ἀπὸ τὴν ἐκμετάλλευση τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν ἱερωμένων της , ἡ ὁποία ξεριζώνει τὰ σπλάχνα της καὶ τὰ ρίχνει βορὰ στοὺς γύπες  , στὰ κοράκια* . Τί ἐννοεῖ ὁ Πὼλ Ρίσαρ ὅταν λέει ὅτι ἡ Ἐκκλησία καὶ οἱ ἱερωμένοι τῆς ξεριζώνουν τὰ σπλάχνα της ;

Οἱ περιπτώσεις χλιδῆς , διαφθορᾶς τῶν κληρικῶν καὶ τὰ περιστατικὰ τῆς ἐξαγορᾶς τοῦ πατριαρχικοῦ θρόνου , ἀτιμωτικῶν συναλλαγῶν μὲ τὸν τύραννο (τὸν Ὀθωμανικὸ ζυγὸ) ἀποτελοῦν τοὺς καρποὺς τῆς ἐθνικῆς δουλείας καὶ τοῦ ραγιαδισμοῦ τοῦ λαοῦ .

Γράφει ὁ Βυζαντινὸς ἱστορικὸς Φραντζής : *Ὁ Μωάμεθ ἔδωσε προστάγματα ἔγγραφα στὸν πατριάρχη , μὲ ἐξουσία βασιλικὴ , ὑπογεγραμμένη ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν σουλτάνο , ποτὲ καὶ κανεὶς νὰ μὴν ἐνοχλήσει ἢ ἀντιταχθεῖ αὐτοῦ καὶ νὰ εἶναι αὐτὸς κυρίαρχος καὶ ἀπόλυτος ἐπὶ παντὸς ἐναντίου . Τέλος καὶ ἀπὸ φόρους ἐλεύθερος νὰ εἶναι καὶ αὐτὸς καὶ οἱ πατριάρχες τοῦ αἰωνίως , καθὼς καὶ οἱ ὑπόλοιποι ποὺ ἀνήκουν σὲ αὐτὸν ἀρχιερεῖς* . (Κυριάκου Σιμοπούλου *Ξένοι ταξιδιῶτες στὴν Ἑλλάδα* σέλ. 168)

Ἔτσι ὁ κλῆρος ἔγινε τὸ ἀστυνομικὸ ὄργανο καὶ μέσο γιὰ τὴν ὁλοκληρωτικὴ ὑποταγὴ ἑνὸς ἔθνους .

Ἀμέσως λοιπὸν μετὰ τὴν ἅλωση οἱ μνηστῆρες τῶν θρόνων τῶν πατριαρχῶν καὶ μητροπολιτῶν συναγωνίζονταν μεταξύ τους μὲ προσφορὲς χιλιάδων φρουριῶν πρὸς τοὺς Τούρκους κατακτητὲς διοικητὲς

Οἱ αἰῶνες ποὺ θὰ ἀκολουθήσουν ἀποτελοῦν ἄλλη μαύρη ἐποχὴ τῶν κληρικῶν καὶ τῆς Ἐκκλησίας ποὺ ἀποσιωποῦνται ἀπὸ τὰ βιβλία τῆς ἱστορίας .

Οἱ ἀγοροπωλησίες τῶν ἀξιωμάτων τῶν κληρικῶν , ταπεινωτικὲς δημοπρασίες γιὰ τοὺς θρόνους , δωροδοκίες , συνομωσίες καὶ ἐλεεινὴ ἐκμετάλλευση τοῦ ὑπόδουλου χριστιανικοῦ ποιμνίου ἀποτελοῦν γεγονότα τῆς ἐποχῆς . 

Ὁ Ἄθ. Κομνηνὸς Ὑψηλάντης εἰς τὸ ἔργο τοῦ *Τὰ μετὰ τὴν ἅλωσιν* ἔτος 1870 γράφει : *Οἱ περὶ τὸν πατριάρχην ἀρχιερεῖς οὐδὲν ἄλλο ἐσυλλογίζοντο παρὰ τὸ φατριάζειν περὶ τὸ ἄλλοξο πατριαρχεύειν* . (Σέλ.85) .

Παραθέτει δὲ μία σειρὰ ἀπὸ σκανδαλώδεις περιπτώσεις δωροδοκιῶν καὶ ἐξαγορῶν γιὰ τὴν ἁρπαγὴ τῆς *χρυσοφόρου* ἡγεσίας τῆς ἐκκλησίας ἀπὸ τὸ 1476 ἕως τὸ 1513 (37 ἔτη διάστημα) : *1482 : Ὁ Συμεὼν ὁ Τραπεζούντιος ἀνήχθη ἐπὶ τοῦ οἰκουμενικοῦ θρόνου τίσας δύο χιλιάδων φλωρίων* , *1486 : Ἐλήλυθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν ἐκ τῆς Σερβίας ἱερομόναχος τὶς , Ραφαὴλ τὸ ὄνομα καὶ κὰτ΄ἄλλους Θεοφάνης , ἀνὴρ χαμερπῆςκαι μέθυσος ὅλος ἔκδοτος , ὅστις καὶ βλακώδης ὧν , γνωρίμους τινὰ τοὺς ἐν τέλει ἐκτήσατο , οἶς προσελθῶν ὑπέσχετο ἔρανον κὰτ΄ἔτος τιειν τῷ βασιλέως  καίστορι (ταμία) φλωρίων δύο χιλιάδας καὶ ἐν τὴ προβλήσει αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ πατριαρχικοῦ θρόνου φλωρία πεντα κόσια , εἰ πατριάρχην αὐτὸν ἀναδείξουσιν* (σέλ.25 - 26) .

Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι ἀπὸ τὸ 1623 μέχρι τὸ 1700 , σὲ διάστημα δηλαδὴ 77 ἐτῶν , ἔγιναν 50 (πενήντα) ἀλλαξοπατριαρχίες !   

Ὁ Ἄγγλος περιηγητὴς Τζὼρτζ Γουέλερ στὸ ἔργο τοῦ (*Α journey into Greece* London 1862 (σέλ.192)) γράφει : *Ὁ ὀρθόδοξος κλῆρος εἶναι τόσο φιλόδοξος ποὺ οἱ μητροπολίτες ἀγοράζουν τὸν πατριαρχικὸ θρόνο πίσω ἀπὸ τὶς πλάτες τῶν ἀνταγωνιστῶν τοὺς ἂπ΄τὸ Μεγάλο Βεζύρη . Καὶ ἐκεῖνος χαίρεται νὰ τοὺς βλέπει νὰ ἀλληλοσπαράσσονται γιὰ τὸ ποιὸς θὰ τοῦ προσφέρει τὰ περισσότερα πεσκέσια .Γιὰ τὴν ἐξαγορὰ τοῦ ἀξιώματος καταβάλλουν τεράστια ποσὰ . Καὶ γιὰ νὰ τὰ εἰσπράξουν , καταπιέζουν καὶ καταληστεύουν τοὺς φτωχοὺς χριστιανούς* . 

Ὁ Γάλλος Ντὲ Λακρουὰ στὸ ἔργο τοῦ (*Μemories  contenant diverses relations tres curieuses de 1; Empire Ottoman* Paris 1680 σέλ. 287 - 288) γράφει : *Ἡ ἀλλαγὴ πατριαρχῶν εἶναι τόσο γρήγορη , ποὺ ἐγὼ εἶδα μέσα σὲ ἕνα χρόνο πέντε νέους πατριάρχες νὰ ἀνεβαίνουν στὸν θρόνο : Τὸν Παϊσιο , τὸν Διονύσιο , τὸν Παρθένιο , τὸν Μεθόδιο καὶ τὸν Διονύσιο τῆς Λάρισας . Ὁ ἕνας ἀναθεμάτιζε τὸν ἄλλο μὲ τέτοιες σκανδαλώδεις μεθόδους ποὺ ὁ Βεζύρης Ὀμὰρ Κιοπρουλὴ ἀναγκάσθηκε νὰ τοὺς ἐπιβάλλει σιωπὴ γιὰ νὰ κατευνάσει τὰ μίση μεταξύ τους*  .  

Τὸ 1700 τὸ πεσκέσι γιὰ τὴν ἐξαγορὰ τοῦ πατριαρχικοῦ ἀξιώματος εἶχε φθάσει τὰ 60.000 τάλληρα . Γράφει ὁ περιηγητὴς Πίτον ντὲ Τορνεφόρτ : *Εἶναι θλιβερὸ νὰ βλέπει κανεὶς τὸν ἀρχηγὸ τῆς Ἐκκλησίας νὰ διορίζεται ἀπὸ τὸν σουλτάνο (ἔτσι εἶναι καὶ σήμερα στὴν Ἑλλάδα τοῦ 21ου αἰώνα) ἢ ἂπ΄τὸν Μεγάλο Βεζύρη , ἂπ΄τοὺς δυνάστες δηλαδὴ τοῦ (ἑλληνικοῦ) λαοῦ καὶ τῆς χριστιανοσύνης , Ἀρχικῶς οἱ Τοῦρκοι εἶχαν ἀξιώσει ἕνα ποσὸ συμβολικὸ κατὰ τὴν ἀνάρρηση τοῦ Πατριάρχη γιὰ τὴν ἐπικύρωση τῆς ἐκλογῆς . Οἱ ὀρθόδοξοι ἱεράρχες ἔκαναν τὸ ἀξίωμα τοῦ Πατριάρχη δημοπρασία καὶ ἡ τιμὴ τοῦ θρόνου ἔφθασε σήμερα τὰ 50.000 τάλληρα . Ὁ ἕνας πατριάρχης ἐκδιώκει μὲ τὴν δωροδοκία τὸν ἄλλον* .

Στὴν τουρκοκρατούμενη Ρωμιοσύνη *ἅγια λείψανα* καὶ *ἱερὰ κειμήλια* , τὰ ἐφευρήματα αὐτὰ τῆς καλογερικῆς πανουργίας , περιφέρονταν ἀπὸ χωριὸ σὲ χωριὸ ἢ ἐπιδεικνύονταν στὰ μοναστήρια μὲ σκοπὸ τὴν πλήρη ὑποταγὴ τοῦ ποιμνίου , τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὸν πλουτισμὸ .

Ἡ μεσαιωνικὴ αὐτὴ τύφλωση κυριαρχεῖ ἀπόλυτα στὴν Ἑλλάδα μας μέχρι καὶ σήμερα . 

Γιὰ τὰ συγχωροχάρτια , τὴν κοκκαλολατρία καὶ τὰ τυχερὰ τῶν κληρικῶν ἐπὶ Τουρκοκρατίας γράφει ὁ Φρίσμαν στὸ ἔργο του :

*Discription  Historique et Geograrhique* Σέλ. 87 : *Ὁ ἀγὰς ποὺ σφραγίζει τὰ συγχωροχάρτια , εἰσπράττει ἕνα τάλληρο ἀπὸ κάθε φορολογούμενο καὶ οἱ παπάδες ποὺ ἀνακατεύονται σὲ ὅλα , ἀναλαμβάνουν τὴν διανομὴ τῶν χαρτιῶν καὶ εἰσπράτουν καὶ αὐτοὶ δέκα σολδία . Ἡ πιὸ ἀποδοτικὴ ὅμως πηγὴ πόρων καὶ ταυτόχρονα πανίσχυρο μέσον γιὰ τὴν διατήρηση τοῦ λαοῦ σὲ μία κατάσταση δουλείας , μέσω τῶν ἀπειλῶν καὶ τοῦ φόβου εἶναι ὁ ἀφορισμὸς καὶ τὰ ἁγιολείψανα* .

Οἱ ἱστορικὲς ἀναφορὲς τῶν ξένων περιηγητῶν γιὰ τὴν μεσαιωνικὴ ἱστορία (τραγωδία) τοῦ διπλοσκλαβωμένου ἔθνους μας μαζὶ μὲ τὰ ἔργα τῶν Ἑλλήνων Διαφωτιστῶν πρέπει νὰ ἀντικαταστήσουν τὴν Ψευτοπαιδεία  ποὺ μᾶς παρέχουν καὶ σήμερα οἱ ταγοὶ τῆς Ρωμιοσύνης - τὴν ψευτοπαιδεία γιὰ ἀνύπαρκτα γεγονότα (κρυφὰ σχολειὰ , ὅρκους σὲ λάβαρα καὶ σημαῖες , φτωχοὺς συνετοὺς καὶ ἡρωικοὺς ἱερεῖς ποὺ ἔπεσαν πολεμώντας , ἱερεῖς τῆς Ὀρθοδοξίας ποὺ *φύλαγαν Θερμοπύλες* κληρικοὶ ὡς στυλοβάτες , τοῦ ἔθνους κατὰ τὰ δύσκολα χρόνια της τουρκικῆς σκλαβιᾶς καὶ ἄλλα τερατουργήματα) .            

Πρέπει νὰ ἀντικαταστήσουμε τὰ ἱστορικὰ ψεύδη ποὺ διδάσκονται στὰ Ἑλληνόπουλα πανταχοῦ μὲ τὴν ἱστορικὴ ἀλήθεια . Ὁ Ἰουδαιοχριστιανισμὸς σὰν γάγγραινα κατέφαγε καὶ ἐξαφάνισε γιὰ τουλάχιστον 1800 ἔτη τὸ Ἑλληνικὸ ἔθνος , τὸν ἀμίμητο Πολιτισμό του καὶ ἐν΄συνέχεια τὴν ἴδια τὴν Ἀνατολικὴ Ρωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία (Βυζάντιο) ποὺ τὸν ἀνέδειξε παραδίδοντας τὴν στοὺς Τούρκους .

Αὐτὴ δὲ ἡ Ἐκκλησία συνεχίζει τὸ καταστροφικό της ἔργο ἕως σήμερα ὑποβαθμίζοντας καὶ οἰκονομικὰ καὶ πνευματικὰ τὸν Ἑλληνικὸ λαὸ .

Ἂν δὲν ἐπιτευχθεῖ ὁ χωρισμὸς τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὸ κράτος καὶ παράλληλα δὲν ἀναθεωρηθεῖ ἡ κακοποιημένη ἱστορία μας , τὸ ὄνομα Ἕλλην θὰ ἐξαφανισθεῖ , θὰ ἐξαφανισθεῖ ἡ Ἑλλάδα σὰν ἔθνος καὶ ὁ λαὸς αὐτῆς , οἱ Ἕλληνες .

*ΕΞΕΓΕΡΩ ΤΑ ΤΕΚΝΑ ΣΟΥ ΣΙΩΝ , ΕΠΙ ΤΑ ΤΕΚΝΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ* (*Ζαχαρείας* Θ΄13-15 Παλαιὰ Διαθήκη)

Ἀπορίας ἄξιον εἶναι πὼς οἱ καλόγηροι ἐδίδαξαν σὲ *κρυφὰ σχολεῖα* τὴν Ἑλληνικὴ Γλώσσα καὶ διέσωσαν τὴν Ἑλληνικὴ Παιδεία καὶ τὴν Ἀρχαία Γραμματεία κατὰ τὴν περίοδο τοῦ ὀθωμανικοῦ ζηγοῦ ὅταν ἦταν φαινόμενον σχεδὸν καθολικὸ ἡ ἀμάθειά τους .

Τὸ ἔτος 1546 ἔφτασε στὸ Ἅγιο Ὅρος ὁ Γάλλος ἰατρὸς καὶ βοτανολόγος Pierr Belon . (Κυριάκος Σιμόπουλος *Ξένοι Ταξιδιῶτες στὴν Ἑλλάδα * τόμος Ἃ ἔκδ. Στάχυ) . Γράφει ὁ Pierr Belon : *Ἀπὸ τοὺς 6.000 (ἕξη χιλιάδες) καλόγερους ποὺ ζοῦν στὸν Ἄθω μονάχα δύο ἢ τρεῖς ἀπὸ κάθε μοναστήρι (20 μοναστήρια) γνωρίζουν ἀνάγνωση καὶ γραφὴ . Κι αὐτὸ γιατί οἱ ἀρχιερεῖς τῆς Ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας καὶ οἱ Πατριάρχες εἶναι ἐχθροί της φιλοσοφίας καὶ ἀφορίζουν κάθε κληρικὸ ποὺ μελετάει βιβλία μὴ θεολογικὰ . Οἱ κληρικοὶ τιμωροῦνται μὲ ἀφορισμὸ γιὰ ἕνα τέτοιο παράπτωμα . Καὶ εἶναι ἀδύνατον νὰ λάβουν συγχώρεση , ἂν δὲν κάνουν μεγάλες νηστεῖες , ἐὰν δὲν πληρώσουν χρήματα , ἢ ἐὰν δὲν δεχτοῦν ραβδισμοὺς κατὰ τὴν περίοδο τῆς μετάνοιας !* .

Οἱ Εὐρωπαῖοι ἔχοντας στὰ χέρια τοὺς χειρόγραφα ποὺ εἶχαν καταφέρει νὰ φυγαδεύσουν μετὰ τὴν ἅλωση τῆς Πόλης οἱ νεοπλατωνικοί του Μυστρὰ (δηλαδὴ οἱ μαθητὲς τοῦ Πλήθωνα Γεμιστοῦ) καὶ ἄλλοι Ἕλληνες λόγιοι ὑπολόγιζαν πὼς σὲ ἕναν τόσο μεγάλο ὄγκο βιβλίων θὰ ἔπρεπε λογικὰ νὰ ἀντιστοιχοῦν πολλὰ περισσότερα στὴν Ἑλλάδα αἰχμάλωτα στὰ χέρια τῶν Ὀθωμανῶν .

Ὡστόσο τὸ ὀθωμανικὸ κράτος - τουλάχιστον ἐπίσημα - ἀπαγόρευε τὴν πώληση καὶ ἐξαγωγὴ ἀρχαίων ἑλληνικῶν βιβλίων ἀπὸ τὶς κρατικὲς καὶ μοναστικὲς βιβλιοθῆκες .

Ὑπῆρχε μάλιστα καὶ σχετικὸς νόμος ποὺ εἶχε θεσπίσει ὁ ἴδιος ὁ Μωάμεθ ὁ Πορθητὴς , σύμφωνα μὲ τὸν ὁποῖο *οἱ θησαυροὶ τῆς βιβλιοθήκης φυλάσσονται μὲ προσοχὴ ἀπὸ τοὺς Τούρκους , μετὰ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐξ΄ αἴτιας  εἰδικῆς ἐντολῆς τοῦ Μωάμεθ τοῦ Β΄* (1)

(1) Ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ ἀββᾶ Sevin ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη πρὸς τὴν Γαλλικὴ κυβέρνηση , ὅπου περιγράφεται ἡ διαπραγμάτευση τοῦ Ζάϊντ ἀγὰ μὲ τὸν ἀββᾶ Bignon κατὰ τὸ 1727 , ὥστε νὰ πετύχει ὁ δεύτερος πρόσβαση στὴν βιβλιοθήκη τοῦ Σουλτάνου .

Στὴν δυτικὴ Εὐρώπη εἶχε δημιουργηθεῖ ἡ ἐντύπωση πὼς στὴν Τουρκοκρατούμενη Ἑλλάδα ὑπῆρχαν πλούσιες βιβλιοθῆκες ποὺ φύλασσαν θησαυροὺς ἀρχαιοελληνικῆς γνώσεως .

Ἀπεσταλμένοι τῶν Εὐρωπαίων βασιλέων εἰς τὴν κατεχόμενη Ἑλλάδα εἶχαν ἐπιδοθεῖ σὲ ἕνα ἄνευ προηγουμένου κυνήγι ἀρχαίων ἑλληνικῶν χειρογράφων .

Ἡ Αὐστριακὴ Αὐλὴ εἶχε πρωτοπορήσει στὴν ἁρπαγὴ καὶ λαθραία ἐξαγωγὴ ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα ἑλληνικῶν βιβλίων , ἀρχαιοτήτων καὶ χειρογράφων .

240 ἀρχαία ἑλληνικὰ βιβλία , τοποθετήθηκαν στὴν Αὐστριακὴ Αὐτοκρατορικὴ βιβλιοθήκη μᾶς ἀναφέρει ὁ Chiselin de Busbecq - πρεσβευτὴς Αὐστρίας 1503 - 1564 , κατὰ τὴν βασιλεία τοῦ Φερδινάδου .

Ο Sevin - 1729 - γιὰ λογαριασμὸ τῆς Γαλλικῆς κυβέρνησης προμηθευόταν βιβλία ἀπὸ ἕναν παππὰ σὲ συνεργασία μὲ τὸν δεσπότη Ξάνθης για 10 τάλληρα τὸν τόμο. 600 τόμοι ἐστάλθησαν στὴν Γαλλία διαμέσου τοῦ Γάλλου προξένου Εspanet καὶ τοῦ de Brocas . Ὁ Δεσπότης Ξάνθης εἶχε καταλεηλατήσει τὰ μοναστήρια τῆς Λιμνοθάλασσας τοῦ Πόρτο - Λάγα (Βιστωνία) .

Ὁ Ἀδαμάντιος Κοραὴς - ὁ μέγας διαφωτιστὴς καὶ Διδάσκαλος τοῦ Γένους μᾶς - στηλίτευσε μὲ σκληρὴ γλώσσα τὸ ἐμπόριο ἀρχαίων χειρογράφων θεωρώντας τὸ μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Ὅρους καὶ τῆς Πάτμου ὑπεύθυνα γιὰ τὸ ξεπούλημα τῆς Ἐθνικῆς μας γνώσης - τῆς κληρονομιᾶς μας : *Καὶ ὅμως οἱ δύο πηγαὶ τῶν καλῶν (σαρκαστικὴ ἔκφραση) τούτων γραμματικῶν ἐγύμνωσαν ὅλην τὴν Ἑλλάδα ἀπὸ τὰ πολύτιμά της ἀντίγραφα καὶ ἐπρόδωσαν εἰς ἔθνος ἀλλότριον διὰ πολλὰ , ὀλίγον - ἴσως ἀργύριον , τὰ προγονικὰ κτήματα* .

Στίλπων Κυριακίδης

*Ἡ ἑξαγωὴ Χειρογράφων ἐξ΄Ἁγίου ὅρους*

Μακεδονικὰ . Τόμος Δ .

Ὅσα βιβλία δὲν εἶχαν ἀκόμη πουληθεῖ ἢ καταστραφεῖ βρίσκονταν παραμελημένα στὶς μοναστικὲς βιβλιοθῆκες καὶ σάπιζαν ὑπὸ τὰ ἀδιάφορα βλέμματα τῶν καλογέρων .

Γράφει ὁ περιβόητος ἀββὰς Fourmont , ὁ Γάλλος ρασοφόρος ποὺ ἐκθεμελίωσε καὶ κατέστρεψε τὴν ἀρχαία Σπάρτη : *Ἡ ἀμάθειά τους (τῶν καλογέρων σου προκαλεῖ οἶκτο . Εὕρισκα βιβλία μισοκαμμένα χωρὶς ἀρχὴ καὶ τέλος σάπια , σαρακοφαγωμένα...οἱ μοναχοὶ ζοῦν ἄνετα ἀλλὰ οἱ συγγραφεῖς πανάθλια . Τοὺς καῖνε , τους ἀκρωτηριάζουν , τοὺς ἀνασκολοπίζουν , τοὺς μαχαιρώνουν .

Εἶδα βιβλία μέσα σὲ ὑγρὲς τρύπες βράχων ...Ἄλλα βρίσκονταν στὸ ὑπόγειο σαπισμένα πιὸ ὁλότελα σβησμένα γράμματα* .

Ὁ Γάλλος περιηγητὴς Pouqueville ρώτησε τὸν ἡγούμενο τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου ἂν ὑπῆρχαν ἀρχαία Ἑλληνικὰ χειρόγραφα στὸ μοναστήρι . Ἔντρομος ὁ καλόγερος ἀπήντησε : *Θεὸς Φυλάξει ! Ἐμεῖς εἴμαστε ὀρθόδοξοι κι ὅσον ἔγραφαν αὐτοὶ οἱ ἑλληνοβριοὶ ὅλα αἱρετικὰ πράγματα , τὰ κάψαμε . Κι ἂν πέσει στὸ χέρι μου καμιὰ περγαμηνὴ θὰ τὴν πετάξω στὴν φωτιά* .

Γράφει ὁ καθηγητὴς τοῦ Cambridge Carlyle - 1801 - γιὰ τὰ βιβλία τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων στὴν μονὴ Βατοπεδίου στὸ Ἅγιο Ὅρος : *τὰ βιβλία σωριασμένα τὸ ἕνα πάνω στὸ ἄλλο σὲ ἀπερίγραπτη ἀταξία , βορὰ τῶν σκώρων , ρυπαρὰ καὶ σκωληκόβρωτα* .

Ὁ Ἄγγλος  Edward Daniel Clarke διδάκτωρ τοῦ Cambridge , σὲ ἕνα μοναστήρι στὴν Πάτμο βρῆκε μέσα σὲ ἕνα σωρὸ παραπεταμένων , ἀνεκτίμητης ἀξίας , περγαμηνῶν τὸν 24ο διάλογο τοῦ Πλάτωνα ,..., καὶ δύο τόμους μὲ ἀρχαίους Ἑλληνικοὺς Ὕμνους , μὲ νότες ἀρχαίας ἑλληνικῆς μουσικῆς . Ὁ ἡγούμενος πούλησε στὸν Ἄγγλο τὰ ἐν λόγω βιβλία , γιὰ ἕνα καλὸ μπαξίσι . 

Τὸ *κρυφὸ σχολειὸ* δὲν ἦταν ἀπαραίτητο ἒφ΄ὅσον οἱ Τοῦρκοι δὲν ἐμπόδιζαν τὴν μόρφωση τῶν ὑπόδουλων Χριστιανῶν καὶ παντελῶς ἀδιαφοροῦσαν στὸ ζήτημα αὐτὸ .

Ἔτσι τὰ πρῶτα 100 χρόνια ὀθωμανικῆς κατοχῆς ὁ ἔλεγχος τῆς ἐκκλησίας ἐπὶ τῶν ἐκπαιδευτικῶν ζητημάτων εἶναι πλήρης . Οἱ δάσκαλοι ἔπρεπε ὄχι μόνον νὰ εἶναι ἱερεῖς ἀλλὰ καὶ διωρίζονταν ἀπὸ τοὺς κατὰ τόπους ἐπισκόπους καὶ δίδασκαν ἀποκλειστικὰ καὶ μόνον τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν . Ἡ ἐκπαίδευση περιοριζόταν σὲ ἀνάγνωση καὶ γραφὴ , ἀμφότερες δὲ διδάσκονταν μόνο μέσα ἀπὸ τὰ θρησκευτικὰ βιβλία .

Τὸ μάθημα γινόταν στὰ ἱεροδιδασκαλεῖα , τὰ ὁποῖα στεγάζονταν σὲ ἐκκλησίες καὶ μοναστήρια : *ἐν μὲν ταῖς μεγαλοπόλεσι (τὰ σχολεῖα) στεγάζονταν παρὰ τοῖς μητροπολιτικοῖς μεγάροις , ἐν δὲ ταῖς κωμοπόλεσι καὶ τοῖς χωρίοις παρὰ τοῖς ἱεροῖς ναοῖς καὶ ταῖς παρακειμέναις Μοναῖς , ὡς ἀναφέρεται ἐν τοῖς σωζωμένοις ἐγγράφοις παρὰ τῷ Μαρτίνω Κρουσίω καὶ Σταφάνω Γερλαχίω , οἵτινες ἐν τὴ *Τουρκογραικιὰ* πλείστας ὄσας πληροφορίας περὶ τῶν σχολείων παρὰ τοῖς Ἔλλησιν ἔχουσιν , οἰον ὅτι , ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ τὰ σχολεῖα , ταῦτα διευθύνοντο ὑπὸ ἱερέων ἢ μοναχῶν διδασκόντων , μετὲ τὴν ἐπὶ τῆς πινακίδος καὶ τῆς φυλλάδος διδασκαλίον τῆς ἀλφαβήτου καὶ τοῦ συλλαβισμοῦ ἐκκλησιαστικὰ τινὰ βιβλία ὡς ἀναγνωστικά* .

Τρίφωνος Ε. Εὐαγγελίδου Δ.Φ. *Ἡ παιδεία ἐπὶ Τουρκοκρατίας* τόμος Ἃ σέλ. LXXXI Ἀθήνα 1936 ἀπὸ *Ἀναστατικὲς Ἐκδόσεις - Διονυσίου Νότη Καραβία* σειρὰ *Βιβλιοθήκη Ἱστορικῶν Μελετῶν* .

Αὐτὸ τὸ καθεστὼς συνεχίστηκε μέχρι τὸ πρῶτο μισό του 18ου αἰώνα .      

Οἱ ἰδέες τοῦ διαφωτισμοῦ καὶ ἡ ἄνθηση τῶν θετικῶν ἐπιστημῶν ἀρχίζουν νὰ φτάνουν στὴν Τουρκοκρατούμενη Ἑλλάδα μὲ τοὺς ξενιτεμένους Ἕλληνες , διότι οἱ ξενιτεμένοι Ἕλληνες εἶχαν προσανατολισθεῖ στὴν Πατρώα Ἑλληνικὴ Παιδεία καὶ Φιλοσοφία . 

Εἶναι ἐπίσημη ἰδεολογία ἡ θέση τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους  πὼς ἡ ἐκκλησία διάσωσε τὸν Ἑλληνισμὸ , τὴν Ἑλληνικὴ Γλώσσα καὶ τὴν Ἑλληνικὴ Παιδεία στὰ μαῦρα χρόνια της Τουρκοκρατίας .

Ὡστόσο ὁ μελετητὴς τῆς ἱστορίας διαπιστώνει ὅτι κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ ὀθωμανικοῦ ζυγοῦ , ἡ ἱεραρχία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας ἀκολούθησε μία πολιτικὴ ποὺ κρατοῦσε ἀμόρφωτο καὶ ὑποταγμένο στοὺς Τούρκους τὸν Ἑλληνικὸ λαὸ .

Ὁ μύθος τοῦ *κρυφοῦ Σχολειοῦ* καὶ ἡ ὑποτιθέμενη προσφορὰ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καταρρέουν μέσα ἀπὸ ἀδιάψευστα καταγεγραμμένα ἱστορικὰ γεγονότα καὶ κείμενα .

Τὰ ἴδια αὐτὰ ἱστορικὰ στοιχεῖα ἀποδεικνύουν ὡς μοναδικὸ μοχλὸ πίεσης πρὸς τὴν πολυπόθητη ἐλευθερία τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων καὶ τῆς παιδείας τοὺς , τὸν ἡρωισμὸ καὶ τὴν αὐταπάρνηση τῶν ξενιτεμένων Ἑλλήνων Διαφωτιστῶν , οἱ ὁποῖοι μὲ τὴν συστηματικὴ σπουδὴ τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς φιλοσοφίας βάλθηκαν νὰ ξυπνήσουν καὶ τοὺς ὑπόδουλους .

Θὰ ἐπικαλεσθῶ τὸν ἀρχιστράτηγο τῆς Ἐπανάστασης Θεόδωρο Κολοκοτρώνη ὁ ὁποῖος σὲ ὁμιλία του στὰ παιδιὰ τοῦ Γυμνασίου τῆς Ἀθήνας , Νοέμβρη τοῦ (1838) χίλια - ὀχτακόσια - τριάντα - ὀκτὼ ἐπισήμανε : *Ὁ Σουλτάνος διόρισε ἕνα Βιτσάρε δηλαδὴ ὡς ἀντιβασιλέα , ἕνα Πατριάρχη καὶ τοῦ ἔδωσε τὴν ἐξουσία τῆς Ἐκκλησίας . Αὐτὸ (ὁ Πατριάρχης) καὶ ὁ λοιπὸς κλῆρος ἔκαμαν ὅτι τοὺς ἔλεγε ὁ Σουλτάνος . Ὕστερον ἔγιναν οἱ Κοτζαμπάσηδες (= προεστοὶ) εἰς ὅλα τὰ μέρη . Ἡ τρίτη τάξης , οἱ ἔμποροι καὶ οἱ προκομένοι , τὸ καλύτερο μέρος τῶν πολιτῶν , μὴ ὑποφέροντες τὸν ζυγὸ ἔφευγαν καὶ οἱ γραμματισμένοι ἐπῆραν καὶ ἔφυγαν ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα , τὴν πατρίδα τῶν καὶ ἔτσι ἔμεινε ὁ λαὸς , ὅστις στερημένος ἀπὸ τὰ μάσα τῆς προκοπῆς ἐκατήντησεν εἰς ἀθλίαν καταστασην καὶ αὔτη αὔξαινε κάθε μέρα χειρότερα διότι ἂν εὑρίσκεται μεταξύ του λαοῦ κανεὶς μὲ ὀλίγην μάθησιν , τὸν ἐλάμβανε ὁ κλῆρος ὅστις χαῖρε προνόμια ἢ ἐσύρετο ἀπὸ τὸν ἔμπορο τῆς Εὐρώπης ὡς βοηθός του ἢ ἐγίνετο γραμματικός του προεστοῦ .

Καὶ μερικοὶ , μὴ ὑποφέροντες τὴν τυραννίαν τοῦ Τούρκου καὶ βλέποντες τὲς δόξες καὶ τὲς ἡδονὲς , ὅπου ἀπελάμβαναν αὐτοὶ , ἄφηναν τὴν πίστη τους καὶ ἐγίνοντο Μουσουλμάνοι καὶ τοιοῦτο - τρόπιος κάθε μέρα ἐλίγνευε καὶ ἐπτώχαινε ὁ λαὸς .

Εἰς αὐτὴν τὴ δυστυχισμένη καταστασην μερικοὶ ἀπὸ τοὺς φυγάδες γραμματισμένους ἐμετάφραζαν καὶ ἔστελναν εἰς τὴν Ἑλλάδα βιβλία καὶ εἰς αὐτοὺς πρέπει νὰ χρωστοῦμε εὐγνωμοσύνη , διότι εὐθὺς , ὅπου κανένας ἀπὸ τὸ λαὸ ἐμάνθανεν τὰ κοινὰ γράμματα , ἐδιάβαζεν αὐτὰ τὰ βιβλία καὶ ἔβλεπε ποιοὺς εἴχαμε προγόνους , τί ἔκαμεν ὁ Θεμιστοκλῆς , ὁ Ἀριστείδης καὶ οἱ παλαιοί μας καὶ ἐβλέπαμε καὶ εἰς ποίαν καταστασην εὐρισκόμεθα τότε . Ὅθεν μας ἦλθεν εἰς τὸν νοῦ νὰ τοὺς μιμηθοῦμε καὶ νὰ γίνουμε εὐτυχέστεροι ....*

Ἀνάμεσα λοιπὸν στὴν ἐσκεμμένη ἐπιβολὴ ἀμορφωσιᾶς στὴν συντριπτικὴ πλειοψηφία τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ στὰ ἱεροδιδασκαλεῖα τῆς Ἐκκλησίας στὰ ὁποῖα φρόντιζαν νὰ παράγονται ἀποκλειστικὰ καὶ μόνον γραμματικοὶ καὶ θεολόγοι ὥστε νὰ στελεχώσουν ὡς κρατικοὶ ὑπάλληλοι ἢ ὡς κληρικοὶ γιὰ τὸν ὀθωμανικὸ καὶ ἐκκλησιαστικὸ διοικητικὸ μηχανισμὸ , στέκονταν οἱ Ἕλληνες διαφωτιστὲς . Αὐτοὶ οἱ Ἕλληνες - οἱ ξενιτεμένοι Ἕλληνες - μὲ τὴν ὑποστήριξη πολλῶν ἐκ΄τῶν Ἑλλήνων ἐμπόρων καὶ τῶν καπεταναίων ἄρχισαν νὰ ἱδρύουν σὲ ὅλη τὴν ὑπόδουλη Ἑλλάδα σχολεῖα στὰ ὁποῖα διδάσκονταν θετικὲς ἐπιστῆμες καὶ φιλοσοφία , δηλαδὴ σχολεῖα στὰ ὁποῖα διδάσκονταν *Ἑλληνικὴ Παιδεία* . 

Ὁ Κούμας σχολιάζοντας τὸ κυνήγι τῶν διαφωτιστῶν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γράφει : *Κὰτ΄ἐκείνους τοὺς χρόνους καὶ μόνη ἡ διδασκαλία τῶν μαθηματικῶν ἐθεωρεῖτο ὡς πηγὴ ἀθεΐας , τῆς ὁποίας πρῶτο ἀποτέλεσμα ἦταν ἡ κατάργησης τῆς νηστείας* .

Τὸν Κούμα ἐπιβεβαιώνει ἡ ἐγκύκλιος ποὺ ἐξέδωσε ὁ Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ καὶ ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τὸ 1819 . Ἡ ἐκκλησία καταδικάζει τὶς ἐπιστῆμες , διότι ἀποσποῦσαν τοὺς ὑπόδουλους Ἕλληνες ἀπὸ τὶς θρησκευτικές τους ὑποχρεώσεις ὅπως ἡ νηστεία . Οἱ διδάσκαλοι ποὺ δίδασκαν θετικὲς ἐπιστῆμες θεωροῦνταν ἀπὸ τοὺς ἱεράρχες *διεφθαρμένα ἀνδράρια* .

Ὁ Μητροπολίτης Σμύρνης Ἄνθιμος ξεσήκωσε τὸν ὄχλο τῆς πόλης καὶ γκρέμισαν τὸ σχολεῖο ὅπου δίδασκε ὁ Κούμας καὶ ὁ Οἰκονόμου .

Τὸ ἔτος 1819 ὁ Πατριάρχης Γρηγόριος ὁ Ε΄ καὶ ἡ ἱερὰ Σύνοδος ἔβγαλαν μία ἐγκύκλιο μὲ τὴν ὁποία στράφηκαν ἐναντίων τῶν θετικῶν ἐπιστημῶν καὶ τῆς φιλοσοφίας ὑπεραμυνόμενοι τῆς στείρας γραμματικῆς . Γράφουν : *Ἐπιπολάζει ἐνιαχοὺ μία καταφρόνησις περὶ τὰ Γραμματικὰ μαθήματα καὶ διόλου παράβλεψις περὶ τὰς Λογικᾶς καὶ Ρητορικᾶς τέχνας καὶ περὶ αὐτὴν ἐπὶ πάση τὴν διδασκαλίαν τῆς ὑψηλότατης θεολογίας προερχόμενη ἐκ΄τῆς ὁλοτελοῦς ἀφοσιώσεως μαθητῶν ὁμοῦ καὶ διδασκάλων εἰς μόνα τὰ μαθηματικὰ καὶ τὰς ἐπιστήμας καὶ ἀδιαφορίαεις τὰ παραδεδομένας νηστείας , προκύπτουσα ἐκ΄τίνων διεφθαρμένων ἀνδραρίων , τὰ ὁποία καθὼς τὰ ζιζάνια μεταξύ του καθαροῦ σίτου , οὕτω καὶ αὐτὰ μεταξὺ τῶν πεπαιδευμένων τοῦ Γένους ἀνεφύησαν , πλανώμενα ὓφ΄αὐτῶν καὶ πλανώντα τοὺς ἀφελεστέρους καὶ ἀπεριφράκτους τὴν διάνοιαν* .

Οἱ ραγιάδες Ρωμιοὶ συνειδητοποίησαν τὴν Ἑλληνική τους καταγωγὴ μόνον ὅταν ἦλθαν σὲ ἐπαφὴ μὲ τὰ ἔργα τῆς Ἑλληνικῆς Γραμματείας ἱστορία τῶν προγόνων τους καὶ φιλοσοφία .

Τὰ βιβλία τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων συγγραφέων ἦταν ἄγνωστα στὴν Τουρκοκατεχόμενη Ἑλλάδα ἐξ΄αἰτίας τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀπαγορεύσεων .

Αὐτὰ τὰ βιβλία Ἑλλήνων φιλοσόφων , ἐπιστημόνων , ἱστορικῶν , ἔφτασαν στὰ χέρια τῶν ὑπόδουλων ἐξαιτίας τῶν φιλότιμων προσπαθειῶν καὶ τὶς θυσίες τῶν ξενιτεμένων (στὶς χῶρες τῆς Δύσης) Ἑλλήνων , τοὺς ὁποίους ἀποκαλοῦμε *Διαφωτιστὲς τοῦ Γένους* .

Ὅταν πιὰ ἀντιλήφθηκαν καὶ συνειδητοποίησαν οἱ ὑπόδουλοι τὴν Ἑλληνική τους καταγωγὴ , ὅτι ἦταν ἀπόγονοι τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων καὶ κληρονόμοι τοῦ μεγαλύτερου Παγκόσμιου Πολιτισμοῦ , αὐτῶν τῶν Ἑλλήνων ποὺ φημίζονταν γιὰ μεγάλα ἀμίμητα κατορθώματα , θέλησαν νὰ τοὺς μοιάσουν καὶ βάλθηκαν νὰ ἀπελευθερωθοῦν γὶ΄αὐτὸ καὶ ἐπαναστάτησαν .   

Ὁ πρόδρομος τοῦ ἑλληνικοῦ διαφωτισμοῦ θεωρεῖται ὁ Νικόλαος Σοφιανὸς ποὺ σπούδασε στὴ Ρώμη φιλολογία , μαθηματικὰ καὶ ἀστρονομία .

Ἀφοῦ περιόδεψε δύο φορὲς τὴν Ἑλλάδα , συνειδητοποίησε  ὅτι γιὰ νὰ ἀντιμετωπισθεῖ ἡ ἀμορφωσιὰ τοῦ ἁπλοῦ λαοῦ , ὄφειλε νὰ ἐκδόσει τὰ ἔργα τηε ἀρχαίας ἑλληνικῆς γραμματείας σὲ γλώσσα κατανοητὴ ὥστε νὰ γίνουν προσιτὰ στοὺς ὑπόδουλους *καὶ νὰ ἀναπτερυγιάση ἀπὸ τὴν τόση ἀπαιδευσία τὸ ἐλεεινὸ γένος* .

Οἱ Ἕλληνες ποὺ σπούδαζαν στὴ Δύση καὶ ἐπέστρεφαν στὴν ὑπόδουλη Ἑλλάδα , ὑποχρεοῦνταν *εἰς ὁμολογίαν πίστεως , ἐνώπιόν του ὀρθόδοξου ἐκκλησιάσματος ἂπ΄ἄμβωνος* .  (Τρίφωνος Ε. Εὐαγγελίδου) .

Εἶναι γεγονὸς (τὸ γνωστὸν λίβελλον) ὅτι ὅσοι ἑλληνικῆς καταγωγῆς Ρωμιοὶ ἦταν φορεῖς τῶν νέων ἐπιστημονικῶν ἰδεῶν μὲ βάση τὴν Ἑλληνικὴ φιλοσοφία ὑποχρεοῦνταν σὲ ἐξευτελιστικὲς ὁμολογίες πίστεως  ὀσᾶν νὰ ἤσαν κοινοὶ ἐγκληματίες . Αὐτὸ δὲ διότι ἡ ὀρθόδοξος Ἐκκλησία θεωροῦσε μεγάλο ἔγκλημα τὴν ἐνασχόληση μὲ τὴν Ἑλληνικὴ Ἐπιστήμη , φιλοσοφία καὶ Ἑλληνικὴ Παιδεία .

Πατριάρχης Κύριλλος Λούκαρις - Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης 1620 . (Ἕνας ἥρωας ἐθνομάρτυρας ποὺ ἦταν πιὸ Ἕλληνας ἂπ΄ὅτι τοῦ ἐπέτρεπε ἡ ἐκκλησία) .

Σπούδασε στὴν Βενετία , φιλικὰ προσκείμενος στὸν προτεσταντισμὸ προσπάθησε νὰ μεταρρυθμίσει τὴν Ἀνατολικὴ Ἐκκλησία . Ἵδρυσε τὸ πρῶτο ἑλληνικὸ τυπογραφεῖο στὴν ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία , μετέφρασε τὸ Εὐαγγέλιο στὴν δημοτικὴ γλώσσα καὶ τὸ τύπωσε . Στὰ κείμενά του διακρίνεται ἡ *ἑλληνοκεντρικὴ* θεώρηση τῶν πραγμάτων καὶ ἀποκαλεῖ τοὺς ὑποδουλους  ὡς Ἕλληνες καὶ ὄχι Ρωμιοὺς .

Σὲ ἀντίθεση μὲ τὸν Γεννάδιο Σχολάριο ποὺ ἀρνιόταν ὅτι ἦταν Ἕλληνας , ὁ Λούκαρις παινευόταν ὡς ἀπόγονος Ἑλλήνων γιὰ τὴν ἀρχαία σοφία . Πὰρ΄ὅλο ποὺ οἱ ἐκδοτικές του ἀπόπειρες κινήθηκαν σὲ αὐστηρὰ θρησκευτικὰ πλαίσια καὶ κράτησε ὁ Λούκαρις ἀποστάσεις ἀσφαλείας ἀπὸ τὴν ἀρχαία Ἑλληνικὴ Ἐπιστήμη καὶ φιλοσοφία θεωρήθηκε ἐπικίνδυνος . Οἱ Ἰησουίτες τῆς Πόλης καὶ ἀντιδραστικὰ στοιχεῖα τοῦ ὀρθόδοξου παπαδαριοῦ ἔπεισαν τοὺς Τούρκους , πὼς τὸ τυπογραφεῖο τοῦ Λούκαρι ἦταν χυτήριο ὅπλων καὶ κάλπικων νομισμάτων . Τὸν κατηγόρησαν τὸ 1637 στὸν βαζύρι Μπαϊρὰμ Πασὰ ὅτι σχεδίαζε ἐπανάσταση κατὰ τῶν Τούρκων . Ὁ Λούκαρις συνελήφθη καὶ δολοφονήθηκε διὰ πνιγμοῦ στὸν Βόσπορο ἀπὸ γενίτσαρους .

Παπὰς Μεθόδιος Ἀνθρακίτης - Ἠπειρώτης .

Αὐτὸς ὁ ἱερέας εἶναι ὁ πρῶτος διαφωτιστὴς ποὺ πραγματικὰ συγκρούστηκε μὲ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱεραρχία καὶ πλήρωσε ἀκριβὰ τὸν πόθο του νὰ δώσει στοὺς ραγιάδες Ἑλληνικὴ Παιδεία .

Σπούδασε στὴν Ἰταλία καὶ ἔφερε στὴν Ἑλλάδα τὶς γεωμετρικὲς ἐπιστῆμες , τὰ μαθηματικὰ καὶ τὶς ἰδέες Γάλλων φιλοσόφων .

Ὅταν ἦταν δάσκαλος στὴν Καστοριὰ , ξεσήκωσε ἐναντίον τοῦ τὸν σκοταδισμὸ ἐπειδὴ δίδασκε θετικὲς ἐπιστῆμες . Ὁ Μακάριος ὁ Πάτμιος γράφει ὑποτιμητικὰ γιὰ τὸν Ἀνθρακίτη : *ὁ κύρ. Μεθόδιος τρίγωνα καὶ τετράγωνα διδάσκει στοὺς μαθητᾶς του καὶ τὴν ἄλλην πολυάσχολον ματαιοπονίαν (bite your tongue) τῆς Μαθηματικῆς* .

Ἐνοχλημένη ἡ ἱεραρχία μὲ τοῦ Ἀνθρακίτη τὴν διδασκαλία θετικῶν ἐπιστημῶν , προώθησε τὴν Ἱερὰ Σύνοδο τῶν Πατριαρχείων ἡ ὁποία προσκάλεσε τὸν Ἀνθρακίτη νὰ παρουσιαστεῖ καὶ νὰ ἀπολογηθεῖ ἐνώπιόν της γιὰ τὴν ἀσέβειά του παρὰ τὴν ἀντίδραση τῶν προκρίτων τῶν Ἰωαννίνων .

Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος καθήρεσε τὸν Ἀνθρακίτη ἀπὸ τὸ ἱερατικό του ἀξίωμα , τοῦ ἀπαγόρευσε νὰ διδάσκει καὶ ἀναθεμάτισε τὰ ἔργα του .

Στὴν Κωνσταντινούπολη οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἔκαψαν τὰ τετράδια τῆς διδασκαλίας τοῦ *ἀνάβουν φωτιὰ σὲ τρία μέρη τῆς αὐλῆς τῆς ἐκκλησίας τῶν Πατριαρχείων* . Συναθροίζουν σὲ σωροὺς *λογικᾶς καὶ φυσικᾶς καὶ Εὐκλείδην καὶ ἕτερα μαθηματικὰ* τὰ ρίχνουν στὴ φωτιὰ καὶ τί καῖνε . Στὸ σωτήριο αὐτὸ θέαμα , βρίσκονταν κληρικοὶ *καὶ λαὸς ἄπειρος ἔξω , γεμιτζῆδες , παπουτσῆδες , ραφτάδες* . Εἶχαν σύρει δὲ τον  Ἀνθρακίτη μπροστὰ ὀσᾶν αὐτόπτη μάρτυρα στὸν σκοταδισμὸ καὶ τὴν μεσαιωνικὴ ἀνοησία τους .

Τοῦ ἀπαιτήσανε δὲ , οἱ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας , οἱ *ἅγιοι* διῶκτες του νὰ ὑπογράψει ὁμολογία , σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία *ἐπαρακινήθη νὰ τὰ γράψη ἐκ΄σατανικῆς συνεργείας καὶ ἐθελοκακίας καὶ φρενοβλάβειας* καὶ νὰ ἀναθεματίσει τὰ μαθηματικὰ , τὴν ἀρχαία ἐπιστήμη καὶ τὶς δικὲς διδασκαλίες ὡς *δυσσεβὴ καὶ πάσης βλασθημίας γέμοντα* . Τοῦ ἔβαλαν τὸν ὄρο νὰ μὴν διδάξει ξανὰ μαθηματικὰ , γιατί διαφορετικὰ θὰ ἦταν *ὑπόδικος τῷ αἰωνίω ἀναθεμάτι* .

Ζήτησε νὰ τὸν ἀφήσουν λίγες μέρες νὰ τὸ σκεφτεῖ καὶ τοὺς ξεγλίστρησε κρυμμένος γιὰ μῆνες σὲ μία ὑπόγειο *ἀνήλιον γούβαν* .

Οἱ *ἅγιοι* διῶκτες τοῦ , οἱ *ἅγιοι πατέρες* θύμωσαν καὶ ἔκαναν τὴν Πόλη ἄνω κάτω γιὰ νὰ τὸν βροῦν . Μὰ αὐτὸς ἀπέδρασε , στὰ Ἰωάννινα ὅπου καὶ πέθανε ἐρείπιο ψυχικὸ καὶ σωματικὸ .

Τὴν δίκη του ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Σύνοδο τῶν Πατριαρχείων στὴν Κωνσταντινούπολη ὁ Μεθόδιος Ἀνθρακίτης περιγράφει σὲ ἐπιστολή του στοὺς προκρίτους τῶν Ἰωαννίνων . Ὁ Ἄλκης Ἀγγέλου βρῆκε ἀντίγραφο τοῦ γράμματος αὐτοῦ στὴν Ἐθνικὴ βιβλιοθήκη σὲ φάκελο μὲ ἀριθμὸ 316 , σ55- 64 *ἀνάμεσα στὰ βιογραφικὰ στοιχεῖα ποὺ εἶχε συγκεντρώσει ὁ Φιλήτας γιὰ τὸ Μεθόδιο Ἀνθρακίτη . Ὁ Ἀγγέλου παρουσίασε αὐτὸ τὸ γράμμα στὸ βιβλίο του , *Ἡ δίκη τοῦ Μεθόδιου Ἀνθρακίτης ὅπως τὴν ἀφηγεῖται ὁ ἴδιος*

>>συνέχεια της Προμηθέας ο Λόγος(6)>> 

<<πίσω στης Προμηθέας ο Λόγος(4)<<

<<αρχική σελίδα περί της Προμηθέας ο Λόγος<<

<<Διωγμοί φιλοσόφων και μύθοι<<